Czym są raty annuitetowe i czy warto się na nie decydować?

Zaciągając kredyt gotówkowy, hipoteczny, samochodowy czy dosłownie każdą pożyczkę spłacaną w ratach, stajemy przed pytaniem, na jaki rodzaj rat się zdecydować? Zasadniczo do wyboru mamy dwa ich rodzaje: raty malejące, dzięki którym obciążenie wydatkami na początku będzie wyższe, jednak z każdym miesiącem będziemy odczuwać pewnego rodzaju ulgę, drugim zaś tzw. raty annuitetowe. Czym one są i czy warto się na nie decydować?

Początek nieco tajemniczy nieprawdaż? Samo określenie “raty annuitetowe” brzmią dość skomplikowanie i … nudno. Zdecydowanie się z tym zgadzamy. Warto jednak nieco poznać terminologię bankową, aby mieć pełną świadomość podejmowanych decyzji finansowych. Zwłaszcza gdy w grę wchodzi np. kredyt hipoteczny czy inne zobowiązanie zaciągane na duże kwoty.

Czym są raty annuitetowe?

Cóż, niczym szczególnym. Raty annuitetowe nie oznaczają niczego innego, jak “równe/stałe”. Tak, raty annuitetowe to raty równe, a więc niezmienne przez cały okres trwania umowy kredytowej. Co prawda na wysokość jednych i drugich, czyli rat malejących, albo równych zawsze wpływ ma forma oprocentowania, czyli to czy zdecydujemy się na oprocentowanie stałe, czy zmienne (oparte o WIBOR), jednak sama rata może być właśnie albo równa (annuitetowa), albo malejąca. To, że wysokość raty zależy od stawki WIBOR, to już zupełnie inna para kaloszy.

Zauważmy w tym miejscu, że od tego, na jaki rodzaj rat się zdecydujemy, zależeć będzie to, z jaką łatwością spłacać będziemy zaciągnięte zobowiązanie przez cały okres trwania umowy. Większość Polaków decyduje się jednak na raty stałe, a szczególnie zauważalne jest to przy kredytach krótkookresowych, np. konsumpcyjnych, które nie wymagają zwykle większych wyrzeczeń.

Raty annuitetowe a malejące – różnice

Podstawową różnicą, prócz naturalnie samej ich wysokości przez cały okres trwania umowy, jest sposób liczenia przez bank pożyczonego kapitału i należnego oprocentowania, czyli dwóch składowych każdej raty kredytowej. W przypadku rat annuitetowych część kapitałowa rośnie z każdym miesiącem, a część odsetkowa w tym czasie maleje. Nie ma to jednak żadnego wpływu na łączną wysokość raty kredytu! Ta pozostaje bowiem niezmienna przez cały okres trwania umowy, chyba że w międzyczasie wzrośnie stawka WIBOR, o czym wspomnieliśmy na początku. Warto w tym miejscu dodać, że sam wzór liczenia rat annuitetowych jest dość złożony, ponieważ wpływ na nie ma kilka czynników.

W przypadku rat malejących sytuacja wygląda już nieco inaczej. Co prawda na ich wysokość także składa się część odsetkowa i kapitałowa, jednak w racie malejącej część kapitałowa jest od razu wyższa, co przekłada się na łączną wartość oprocentowania całościowego kredytu w kolejnych miesiącach / latach. Im szybciej spłacamy kapitał pożyczony od banku, tym mniejsze odsetki realnie zapłacimy. Rata malejąca jest zatem bardziej “ekonomiczna”, ponieważ docelowo zapłacimy znacznie mniejsze odsetki. Ma to szczególne znaczenie przy dużych kwotach i kredytach zaciąganych na wiele lat, np. kredytach hipotecznych. Zauważmy w tym miejscu, że w przypadku zakupu mieszkania na kredyt, łączna wartość kredytu spłacanego przez 30 lat może wynieść prawie dwukrotność wartości nieruchomości, którą kupujemy. To daje do myślenia prawda?

Szukasz taniego kredytu hipotecznego? Skorzystaj z bezpłatnej pomocy eksperta kredytowego, który dzięki współpracy z wieloma bankami, jest w stanie dobrać najlepszą ofertę kredytową.

Raty annuitetowe czy raty malejące? Na które się zdecydować?

Na tak postawione pytanie nie da się niestety jednoznacznie odpowiedzieć. Każdy kredyt jest inny i zaciągany na różne potrzeby. Przy kredycie hipotecznym, który cechuje wysoka kwota zobowiązania, a także wieloletni okres spłaty, raty malejące mogą być dobrym rozwiązaniem, gdy wysokość raty malejącej nie jest zbytnio przytłaczająca na samym początku. W większości przypadków kredyty hipoteczne zaciągają osoby młode, które są w stanie “zacisnąć pasa” i spłacać wyższą miesięczną ratę przez kilka lat. Dzięki takiemu rozwiązaniu, po 10 czy 15 latach, rata kredytu hipotecznego jest zdecydowanie niższa, co pozwala np. na oszczędzanie na emeryturę lub spełnianie pewnych zachcianek.

Na raty malejące przy kredycie hipotecznym nie powinny decydować się jednak osoby niedoświadczone w płaceniu zobowiązań oraz te, których miesięczny dochód na to realnie nie pozwala. Pamiętajmy bowiem, że raty malejące potrafią być naprawdę znacznie wyższe na początku spłaty, od rat równych. Te drugie dają nam możliwość planowania domowego budżetu na dłuższy okres bez potrzeby “dorabiania na boku”, tylko po to, aby podołać wyzwaniu kredytowemu. Z drugiej strony, jeśli zależy nam na tym, aby maksymalnie obniżyć koszt kredytu i finalnie zapłacić bankowi możliwie najmniejszą ilość odsetek, rata malejąca będzie dobrym wyborem.

Przed podjęciem decyzji, warto dokładnie wyliczyć różnice wysokości rat annuitetowych i malejących, a pomóc w tym mogą albo ogólnodostępne kalkulatory, albo doświadczony ekspert kredytowy, współpracujący nierzadko z wieloma bankami w kraju.

Zdjęcie: Ron Lach from Pexels